Geðrækt og líðan barna

Ágúst 2015 markaði þau tímamót í lífum okkar Kópavogsbúa að þá voru teknar ákvarðanir um að við yrðum heilsueflandi samfélag. Af því tilefni var mótuð metnaðarfull lýðheilsustefna eftir mikla þarfagreiningu. Barnasáttmáli Sameinuðu þjóðanna var innleiddur í framhaldi í samstarfi við Unicef en stefnumótun bæjarins tekur mið af Heimsmarkmiðum Sameinuðu þjóðanna og gildum Kópavogs sem eru umhyggja, framsækni, virðing og heiðarleiki. Í kjölfar stefnumótunar voru svo skilgreind verkefni sem m.a. fela í sér viðurkenningu á því að börn séu sjálfstæðir einstaklingar með fullgild réttindi.

Stefna sveitarfélags auðveldar kjörnum fulltrúum að taka upplýstar ákvarðanir, byggðar á hlutlægum mælingum og hefur því bein áhrif á líðan barna.

Eitt af meginmarkmiðum lýðheilsustefnu Kópavogsbæjar og algjört forgangsmál sveitarfélagsins er aukin geðrækt. Fjölmörg geðræktarverkefni eru í gangi hverju sinni þar sem áhersla er lögð á að vinna markvisst með kvíða, einelti og uppbyggileg samskipti. Velferðar- og menntasvið bæjarins halda úti ýmsum verkefnum, fræðslu og forvörnum fyrir börn, ungmenni og foreldra ungra barna. Má þar t.d. nefna námskeið til að hjálpa fólki að takast á við kvíða. Markmiðið er að taka snemma á kvíðavanda með því að fræða börn og foreldra um eðli kvíða og læra aðferðir til að takast á við kvíðatengda hegðun og efla sjálfstraust.

En hvernig vitum við að við höfum náð árangri? 2014 settum við okkur markmið um að þróa mælikvarða í tengslum við heildarstefnumótun Kópavogsbæjar og nú er sú vinna komin vel á veg. Þannig er að verða til, í samvinnu við Unicef, vísitala barnvænna sveitarfélaga sem gerir okkur kleift að fylgjast með lífsgæðum barna og ungmenna í Kópavogi. Það þarf nefnilega fleira en byggingavísitölu og vísitölu neysluverðs. Vísitalan mun birtast í mælaborði sem hefur að geyma safn 80 mismunandi mælinga úr rannsóknum á velferð og stöðu barna og ungmenna í Kópavogi. Í því felst m.a. að fylgst er með kvíðaeinkennum, þunglyndi, sjálfskaða o.fl. Mælaborðið köllum við NIGHTINGALE eftir Florence Nightingale, breskri hjúkrunarkonu, rithöfundi, tölfræðingi og brauðryðjanda í nútíma hjúkrun og notkun tölfræðilegra gagna.

Mælaborðið er nú aðgengilegt á heimasíðu Kópavogsbæjar sem má segja að sé fyrsti áfangi og á næstu mánuðum birtum við fleiri mælikvarða sem eru beintengdir stefnumótun Kópavogsbæjar. Áfram vinnum við að bættri líðan og heilsu okkar en nú með mælanlegum árangri í samræmi við nútíma stjórnarhætti.

Ný skýrsla frá Embætti Landlæknis sýnir að talsvert skortir á til að byggja upp þekkingu og færni starfsfólks á sviði geðræktar því geðræn vandamál eru að verða ein af stærstu viðfangsefnum lýðheilsu í heiminum. Við hjá Kópavogsbæ erum þar ekki undanskilin og tökum ábyrgð okkar alvarlega enda þykir sýnt að sveitarfélögin séu góður vettvangur til að vinna að þessari eflingu. Ákveðið var við gerð síðustu fjárhagsáætlunar að klára gamla Hressingarhælið og koma þar inn starfsemi Geðræktarhúss sem þjóna á þeim tilgangi að vera miðstöð þekkingar þar sem sköpuð verði aðstaða til að takast á við áskoranir, teikna upp og framkvæma úrræði og stunda mannrækt og hugrækt. Hlutverk okkar kjörinna fulltrúa er að tryggja þessa starfsemi og styðja hana með ráðum og dáð. Það á í alvöru að vera gott að búa í Kópavogi.

Greinin birtist fyrst í Kópavogsblaðinu 26. febrúar 2020